Kinetische economie: fantasy island?

Wat voor samenleving staat ons te wachten na de kenniseconomie? Kernwoorden lijken te zijn: flow, energie, gaming, tijdreizen, vrij zijn, altruïstische zelfsturing. Nieuw voor velen, vertrouwd voor veel jongeren van de generatie Y / Einstein (geboren na 1980).

Disclaimer

Voor veel van ons is het “kinetische eiland” een utopie. Net zoals we tien jaar geleden absoluut niet konden bedenken dat er in 2010 meer dan een miljoen werkenden zouden zijn met een eenmansbedrijfje, zonder vast contract bij een baas. En dat voor een groot deel van die groep ‘werkplezier’ het leidende principe is. Steeds op zoek naar uitdagingen in datgene waar je goed in bent. Soms alleen, meestal in wisselende teams met andere mensen.

Leidend principe: genereren van scheppende energie

Op het kinetische eiland gaat het om genereren van flow, van aanstekelijke energie. Iedereen kent dat wel een beetje, die magnetische werking. Een vonk die overslaat bij verliefdheid, helemaal opgaan in je werk en niet willen stoppen, een plotseling gevoel van zielsverwantschap met iemand anders. Of tegelijkertijd aan dezelfde dingen denken, terwijl je kilometers van elkaar bent verwijderd. Mensen uit de industriele, convenience of kennissamenleving ervaren het kinetische eiland als ‘te mooi om waar te zijn’. Toch zijn er volop signalen die aantonen dat er steeds meer (jonge) mensen leven in dit paradijs.

Niet gehinderd door tijd/ruimte/geld

Steeds meer mensen laten zich niet hinderen door tijd, ruimte en geld. Wat zou je zelf doen? Als je alle tijd hebt, je overal tegelijk kunt zijn (gaming!) en als er een wereld van overvloed is, dan... ga kun je alles weggeven wat je hebt. Er is toch genoeg van. Je gaat dan leven op je interne kompas, vanuit innerlijk weten. Je doet alleen nog de dingen die jou energie even en die besmettelijk zijn voor anderen. Je zit dan in je flow. Net als bij spelletjes en verliefdheid. Ook dan vervaagt de grens tussen wens en werkelijkheid. Je wereld is zo groot als je voorstellingsvermogen.

Outcast: mensen die niet weten waar hun energiebron zit

In elke wereld zijn er mensen die niet mee kunnen doen, de outcast. Bij het diensten/convenience eiland zijn dat de mensen zonder geld. Bij het kenniseiland zijn dat de mensen die hun kennis niet weten te waarderen of mensen die niet kunnen samenwerken. Als je niet hebt ontdekt waar jouw energiebron zit, dan heb je weinig te zoeken op het kinetische eiland. Als je de eigen energiebron niet weet aan te boren, kun je niet stralen en slaat de magnetische vonk naar anderen eenvoudig niet over.

... We all shine on!

Heb je links of voorbeelden van de kinetische economie? Post ze dan hieronder. Ontdek de toekomst van flow en genererende energie... click op reacties!

Presentatie @ Erasmus Universiteit

Op 3 december 2009 liet Harold Smits 150 nieuwsgierige mensen van de New Knowledge Club ontdekken welke onderstromen in de samenleving de toekomst bepalen. Hij gebruikte daarbij de zeekaart van Jan van der Linden die grip geeft op golven in de economie, aangevuld met concrete voorbeelden van fundamentele vernieuwing in de: ouderenzorg, muziek, verzekeringen, mode, vervoer, bibliotheken, energie, kunst, koffie en media.

Tijdreizen > New Knowledge Club > Erasmus Universiteit > december 2009

View more presentations from Harold Smits.

Trends & Onderstromen In Zeekaart

Waarom zakt de PvdA weg en groeit de populariteit van Wilders enorm? In kranten en online vliegen de visies je om de oren. Is Wilders een hype die zo weer overwaait? Of wordt zijn opkomst voortgestuwd door een trend/onderstroom in de samenleving?

De zeekaart met ontwikkelingen en onderstromen van ecosoof Jan van der Linden laat zien dat onze samenleving zich ontwikkelt van een industriële economie via een consumer economie naar een kennis economie (en nog verder). Het zal niet lang meer duren of de grootschalige industriële economie verdwijnt in Nederland (met de massaproductie die zich verplaatst naar India en China). Politieke partijen of industriële/procesgestuurde bedrijven die op dit paradigma zijn gestut, zullen de grond onder hun voeten zien verdwijnen. Niet voor niets analyseren de sociaaldemocratische strategen in nrc.next van 11 juni dat zij "moeite hebben met de 21ste eeuw". Elke nieuwe generatie heeft eigen spelregels en succesformules. Wilders geeft de babyboomers de beleving waar zij naar snakken.

Welke onderstromen zijn er zoal te zien op de zeekaart:

• Trend van de broekriem: mensen die alleen geld uitgeven aan dingen die echt waardevol zijn, en bezuinigen op uitgaven die niet direct functioneel zijn. Deze trend is het duidelijkst zichtbaar bij de old boomers.

• Trend van de verwennerij: mensen die geen genoegen nemen met gewoon, en hun leven versieren met bijzondere momenten en genieten van de aandacht. Deze trend speelt het sterkst bij de young boomers.
  

• Trend van het meedoen: mensen die geen zin meer hebben in gedachteloos consumeren, maar als liefhebbers hun eigen kennis en kunde willen inbrengen. Dit is een dominante trend bij generation X.
  

Deze drie megatrends spelen overal. Bij verzekeraars, bij ontwerpers, bij gemeentes, bij winkels, bij boeren, bij onderwijs, bij muziek, in de politiek, bij zorginstellingen, bij omroepen. Overal hebben ze invloed op de kernactiviteiten, besturingsmodellen en het contact met klanten. Welke trend speelt bij jouw klanten en gaat dus de concurrentieverhoudingen op zijn kop zetten?

Crisis? What crisis?

Crisis, crisis, crisis.... je kunt de radio niet aanzetten of het gaat over de crisis. Van de ene crisis lijken we weer in de andere crisis terecht te komen: financiële crisis, vertrouwenscrisis, economische crisis, generatiecrisis, energiecrisis... Noem maar op.

Wat is er echt aan de hand? Moeten we even onze adem inhouden, de crisis uitzitten en is alles dan weer 'back to normal'? Gaan we 'daders' aanwijzen en achter nieuwe 'redders' aanlopen? Slopen we met zijn allen de overdaad aan hebberigheid en ADHD-consumentisme uit de samenleving? Is het de planeet pluto die grote schoonmaak houdt en ons voorbereidt op een sobere tijd met meer solidariteit? ....

Zoveel mensen, zoveel meningen. Wie het weet, mag het zeggen! 

Elke generatie haar eigen eiland

Niet elke generatie heeft dezelfde wensen. Inzicht in de wensen van elke generatie kan inzicht geven bij miscommunicatie tussen ouders en kinderen. Of tussen de politiek en de burgers/kiezers. Of wellicht tussen een organisatie en haar (jongere) klanten. 

Enkele generaties op een rij. Tot welke generatie behoor jij, je collega's en je klanten?

De Older Boomers / geboren rond 1930 - 1945

• focus op: besparende efficiency, zekerheid, aanzien en sparen
  
• lievelingseiland: industriële economie (hard werken)
  

De Young Boomers / geboren rond 1950 - 1960

• focus op: functionele effectiviteit, aandacht, comfort en zorg
  
• lievelingseiland: consumer economie (genieten)
  

Generation X / geboren rond 1965 - 1975

• focus op: multi-tasking, zelfexpressie, online, talent en waardering 
  
• lievelingseiland: kennis economie (co creatie)
  

Generation Y / geboren rond 1980 - 2000

• focus op: zelfactualisatie, holistisch, ecologie en gaming
  
• lievelingseiland: kinetische economie (energie) 
  

Bij de ontwikkeling van nieuwe producten of serviceconcepten is het maar net op welke groep je jezelf richt. Elke generatie waardeert iets anders. 

Bijvoorbeeld: de ouderenzorg. 

De old boomers die nu in de bejaardenhuizen zitten vinden het de normaalste zaak van de wereld dat iedereen dezelfde zorg krijgt (operational excellence). De young boomers daarentegen zullen een andere ouderenzorg wensen, afgestemd op hun huidige levensstijl (keuze uit zorgarrangementen). En Generation X wil waarschijnlijk een actieve oude dag, in de vorm van een soort woongroep waarin men nog steeds de eigen kennis en creativiteit kan inbrengen.

Bedrijven en organisaties staan voor de uitdaging om te matchen qua normen/waarden die passen bij de eigen klantgroep. En het business- en dienstverleningsmodel daarop aan te passen. Anders blijf je miscommunicatie oogsten.

Op weg naar een kenniseconomie?

Welke bedrijven bewegen van 'consumer economy' naar 'kennis economie'? En wat verandert er dan? Wat valt jou op....

Het lijkt erop dat vooral bedrijven die met jongeren werken of zich richten op liefhebbers de slag moeten maken van consumer naar kenniseconomie. Het gros van de liefhebbers/jongeren wil graag de eigen kennis/creativiteit inleggen, in plaats van gedachteloos consumeren.

Een paar veranderingen die komen kijken bij de groei van consumer naar een kennis economie...

CONSUMER ECONOMIE >> KENNISECONOMIE

low involvement van medewerkers/klanten >> high involvement

consumeren / gemak >> meedoen / deelnemen / goodwill

genotsmoment >> gedeelde opdracht/ideaal

ander verwennen >> samen iets wezenlijks creeren

toegevoegde waarde ("cashen") >> in-stand-houd-model (“fondsje”)

profitcentres >> kuddes/zwermen/scholen

leider met succesformule >> leider met uitnodigende visie

reclame op usp+beleving>> propaganda op visie+idealen

Aanvullingen? Herkenbaar?

Net als in de film...

Eind februari zijn ze weer bij elkaar, de tijdreizigers (inmiddels uitgebreid met Bart Lensink). Centrale vraag: Hoe kunnen we mensen enthousiast krijgen voor de toekomst? De zeekaart helpt, maar blijkt nog wel toelichting te behoeven. Er is meer nodig.

De komende tijd ligt de focus op:

• lezing/workshop voor bedrijven/organisaties, met: ontwikkelingen in de tijd, positie bepaling (waar staan wij en onze klanten), kansen voor de toekomst, missie/visie 2.0, stappenplan voor innovatie.
• reeks video's op youtube over de Golven in de Samenleving, ontdekkingsreizen van 3 minuten over: trends in de tijd, reizen van eiland naar eiland (steeds onrust/rust), miscommunicatie tussen eilanden, crisis of groeimoment, toekomst van NL (kun je niet voorspellen, wel voorzien/voelen/raden)
• zeekaart die strategen/directeuren aan de muur kunnen hangen, die hen grip geeft op de toekomst en tegelijk inspireert tot experimenteren en innovatie.

De video’s komen op youtube, op dit weblog en wie weet is er wel een mediapartner als VPRO, Avro, NCRV, Discovery Channel, FD, NRC.next of BNR die wil meedoen.

Tijdreiziger? Join the club!

Het is begin februari 2009 in Rotterdam. Een historisch moment? Jan heeft besloten om zijn kaart vrij te geven, als freeware voor alle strategen en change managers van Nederland. René van Horen en Harold Smits zijn de eerste vrije vogels die aanhaken. Net als Jan adviseren zij bedrijven over toekomst, strategie en nieuwe producten. De zeekaart inspireert hen enorm. Met elkaar besluiten ze om een club op te richten, een club van trendwatchers, ceo's, beleidsmakers, strategen en anderen die met de toekomst bezig zijn van Nederland.

De werktitel voor deze club wordt: tijdreizigers.

Wat voor club? Een ding is zeker. Geen statische club die een succesformule voor vernieuwing uitdraagt. Daar worden Jan, René en Harold zelf niet blij van. De vorm moet aansluiten bij de kenniseconomie: een nieuwsgierige club van die kun kennis en creativiteit bundelen.

Ook meedoen? Join the club en volg deze blog.

Niet passief. Maar geef kritische feedback en verrijk deze blog met aansprekende voorbeelden . Zodat deze blog echt een lonely planet kan worden voor iedereen die vorm geeft aan de toekomst van Nederland!

De Zeekaart van Jan van der Linden

Als strateeg, marketeer, change manager of trendwatcher kom je soms mensen tegen die je niet snel vergeet. Jan van der Linden is zo'n man. Een ecosoof met een kaart. Een zeekaart die inzicht geeft in macro-economische golven en sociaal-maatschappelijke patronen. Handig om ontwikkelingen uit het verleden te duiden. De kaart van Jan combineert:

• sociologische structuur van de samenleving / lef (x-as),
  
• drijfveren, behoeften en waarden van generaties / cultuur (y-as),
  
• onderstromen die ons als samenleving voortstuwen en groei en krimp verklaren,
  
• eilanden met een eigen paradigma en economie (agrarisch, industrieel, consumer, kennis, etc.),
  
• technologische ontwikkelingen,
  
• vaarroutes / scenario's om van de ene economie in de andere terecht te komen.
  

Het doel van de kaart is: inspiratie en grip geven bij innovatie en ontwikkeling. Extra waardevol in tijden waarin mensen en organisaties zich onzeker voelen over de toekomst. Zoals nu. In die zin kan de kaart helpen om licht te zien aan het einde van de crisis. Want zoals Jan zegt "dit is geen crisis, waar we nu in zitten. Dit zijn de weeën van een nieuwe tijd". De kaart geeft geen instructies en succesformules. Die moet je zelf ontdekken.

De kaart bestaat er in een heleboel varianten.

De basiskaart kun je hier downloaden: zeekaart.

Je mag de kaart ook gebruiken. Geef alleen wel de credits aan de maker: Jan van der Linden. En deel je inzichten en ervaringen op deze blog. Daar is ie voor bedoeld, als een "lonely planet" gids voor iedereen die bezig is met historie, nu en toekomst. Deel je ontdekkingen!